Pas in juli wordt duidelijk of de gaswinning in Groningen dit jaar verder omlaag gaat. Regeringspartij PvdA gaat ervan uit dat de productie dan wordt teruggeschroefd, maar ze eist niet nu al een besluit van minister Henk Kamp van Economische Zaken.

Dat bleek donderdag tijdens een Tweede Kamerdebat.

PvdA-Kamerlid Jan Vos diende samen met de VVD een motie in waarin Kamp wordt gevraagd in juli de gasproductie naar 35 miljard kuub te verminderen. De minister heeft geen bezwaar tegen deze motie.

De oppositiefracties zijn teleurgesteld over de opstelling van de PvdA. Zij willen dat Kamp niet langer wacht met het dichtdraaien van de gaskraan. De VVD-minister is daar echter niet toe bereid. Hij wil de knoop pas doorhakken na advies van experts halverwege het jaar. Een eerder besluit is volgens hem niet verantwoord. Nederland moet kunnen blijven voldoen aan zijn leveringsverplichtingen, vindt hij.

Uitzicht op nieuwe verlaging gasplafond

Kamp besloot eerder deze week de gasproductie voor de eerste helft van dit jaar te verlagen van 22 naar 16,5 miljard kuub. In juli bekijkt hij of de productie in de tweede helft van het jaar ook omlaag kan, zodat ze over heel 2015 uitkomt op circa 35 miljard kuub. Maar Kamp wil zo nodig kunnen blijven vasthouden aan de eerdere afspraak van 39,4 miljard kuub.

Kamp wees erop dat het gasplafond al een aantal malen is verlaagd en dat de Groningers nu uitzicht hebben op een nieuwe reductie. Volgend jaar overweegt de minister meer gas in importeren, waardoor de productie in Groningen nog verder kan dalen.

'Te weinig daadkrachtig ingegrepen'

De oppositiepartijen noemden de opstelling van Kamp "ijzerenheinig''. Zij snappen niet dat de minister de door aardbevingen geplaagde Groningers niet nu al tegemoetkomt. Uit onderzoek blijkt dat minder gaswinning leidt tot meer veiligheid in de provincie.

Ook PvdA-Kamerlid Jan Vos gaat ervan uit dat Kamp in juli tot een reductie van 35 miljard kuub zal besluiten. Hij acht het "ondenkbaar'' dat dat niet gebeurt. In het debat probeerde hij Kamp tot een onmiddellijke verlaging van het gasplafond te bewegen. Maar de minister gaf geen krimp.

Ook kritiek van Vos dat het kabinet te lang gewacht heeft met het verminderen van de gaswinning liet hij langs zich afglijden. Volgens Vos is er "te weinig daadkrachtig ingegrepen. Het kabinet bleef tot het laatste moment op de gekozen koers."

Verhoudingen in coalitie op scherp

Ondertussen zou de strijd om de gaswinning in Groningen de verhoudingen in de coalitie van VVD en PvdA op scherp zetten. De VVD eist dat de PvdA instemt met nieuwe miljardenbezuinigingen als het gasplafond definitief omlaag gaat, om de mindere gasinkomsten te compenseren, zo bevestigden bronnen rond het kabinet aan de Volkskrant.

Bronnen rond de coalitie houden er rekening mee dat de het dichtdraaien van de gaskraan en het dalen van de inkomsten door een lagere gasprijs in totaal een gat van meer dan 2 miljard euro in de begroting van dit jaar kan slaan. Het besluit van afgelopen december om de gaskraan al deels dicht te draaien scheelt de overheid 700 miljoen aan inkomsten.

Als in juli besloten wordt de gaswinning nog verder te stoppen, kost dat nog eens 1 miljard euro. Omdat de gasprijzen wereldwijd dalen, verdient de Staat ook minder op de gasproductie. Dat zou gaan om enkele honderden miljoenen. Opgeteld ruim 2 miljard.

Hoe dat wordt opgelost moet in het voorjaar blijken, als alle mee- en tegenvallers bekend zijn. De VVD zou de tegenvallers dus willen compenseren met bezuinigingen.

Ludieke protesten

Het Kamerdebat werd donderdag bijgewoond door een flink aantal Groningers. Zij zongen voor aanvang het Gronings volkslied en maakten tijdens de beraadslagingen af en toe lawaai. Enkele actievoerders die een spandoek ophingen, werden verwijderd.

Voorafgaand aan het debat kwamen op het Plein bij de Tweede Kamer in Den Haag tientallen mensen samen. De demonstranten lieten hun standpunt duidelijk horen door “nul kuub, gas terug” te scanderen. Met grote bellen luidden zij symbolisch de noodklok. Ook draaiden zij onder luid gejoel met een groot draaiwiel een gaskraan dicht, die voor het regeringsgebouw een stukje was ingegraven.

Ook luidden enkele tientallen kerken in de provincie Groningen en Drenthe tien minuten lang symbolisch de noodklok. De kerken gaven daarmee gehoor aan een oproep van de Groninger Bodembeweging (GBB).

De provincies Friesland en Drenthe betuigden donderdag hun steun aan hun buurprovincie door die dag ook de Groningse vlag op het provinciehuis te laten wapperen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl